Tốc độ nhanh như chớp của Solana, độ phi tập trung và bảo mật tối thượng của Bitcoin, Zeus Network sẽ là một cái tên tiềm năng nếu sự kết hợp này diễn ra tốt đẹp.
Zeus Network là gì? Cơ sở hạ tầng cross-chain mang Bitcoin lên Solana
Giới thiệu
Xây dựng mạng lưới mở rộng hay mở khoá thanh khoản on-chain cho Bitcoin đang là câu chuyện ngày càng được quan tâm thời gian qua. Các nhà phát triển vẫn đang cố gắng đưa dòng chảy DeFi đến với đồng tiền có vốn hoá lớn nhất thị trường cryptocurrency.
Vẫn là nút thắt không thể triển khai smart contract trực tiếp trên mạng lưới Bitcoin, vậy nên câu chuyện mở khóa thanh khoản on-chain phổ biến nhất giai đoạn hiện tại là xây dựng một lớp mở rộng cho Bitcoin, để rồi phát triển hệ sinh thái DeFi trên đó. Một phương thức phổ biến khác là đưa Bitcoin vào một hệ sinh thái sẵn có và tận dụng nền kinh tế DeFi trên đó.
Trong nhiều tháng vừa qua, nhóm blockchain EVM đã tích cực hiện thực hóa các ý tưởng này với nhiều dự án như Babylon, SatoshiVM, Spiderchain, …vv, khiến các hệ sinh thái khác không thể ngồi yên. Solana là cái tên tiếp theo nhảy vào cuộc chiến mở khóa thanh khoản Bitcoin. Dự án đầu tiên với sự góp mặt của co-founder Solana là Zeus Network vừa được ra mắt giữa tuần vừa rồi. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu chi tiết về Zeus Network.
Zeus Network là gì?
Zeus Network là lớp cơ sở hạ tầng cross-chain xây dựng trên Solana Virtual Machine (SVM) giúp mạng lưới Solana giao tiếp với Bitcoin.
Zeus Network được mô tả là có khả năng khai thác sức mạnh của cả hai mạng lưới, tốc độ, sự linh hoạt của Solana và sự bảo mật từ Bitcoin. Thông qua Zeus Network các tài sản dễ dàng luân chuyển liền mạch hai chiều giữa Bitcoin và Solana.
Sản phẩm và Mô hình hoạt động
Sản phẩm chủ đạo của Zeus Network là lớp cơ sở hạ tầng cross-chain giữa Solana và các mạng lưới khác. Kiến trúc của Zeus Network gồm 3 thành phần chính mà chúng ta sẽ tìm hiểu sau đây: Zeus Verifier, Zeus Node, Zeus Consensus.
Zeus Verifier
Mô hình hoạt động của Zeus Verifier
Thành phần đầu tiên trong kiến trúc của Zeus Network là các Verifier - Người xác minh. Để trở thành Verifier, những người này cần vận hành một Zeus Node và yêu cầu staking SOL hoặc LSD-SOL (liquid staking token của SOL). Tiếp đó là quá trình đăng ký vào Verifier Registry Program để bắt đầu vận hành mạng lưới.
Khoản staking của Verifier là một yếu tố then chốt trong cơ chế hoạt động của Zeus, các hình phạt kinh tế sẽ được áp dụng cho những Verifier có hành động độc hại.
Zeus Node
Các thành phần của Zeus Node
Zeus Node là hệ thống giúp vận hành mạng lưới Zeus bao gồm cả nhóm dịch vụ on-chain và off-chain bao gồm registry services (đăng ký giao dịch), signing services (tổng hợp chữ ký), broadcast services (phát sóng giao dịch), peer-to-peer services (mạng lưới hàng ngang kết nối node).
Sự phân tách các nhóm chức năng khiến Zeus trở nên linh hoạt hơn và dễ dàng tương tác với nhiều mạng lưới khác bao gồm Bitcoin Layer 2, EVM Chain, MoveVM, … đồng thời cũng hỗ trợ nhiều ngôn ngữ khác nhau như Solidity, Move, ..vv
Zeus Consensus
Mô hình hoạt động của Zeus Network
Zeus Network sử dụng cơ chế đồng thuận Proof-of-Stake được vận hành bởi các Verifier đã nêu ở phần đầu. Zeus sử dụng mô hình bảo vệ mạng lưới tương tự Optimistic Rollup với Fraud Proof.
Theo đó, các gói giao dịch có một quãng thời gian thách thức, nếu phát hiện sai sót bất cứ ai đều có thể tạo bằng chứng gian lận và tiến hành một cuộc thách thức trên mạng lưới. Nếu bằng chứng gian lận được chứng minh là chính xác, người chứng minh sẽ nhận được phần thưởng đồng thời các Verifier tham gia vào quá trình xác minh gói giao dịch sẽ nhận hình phạt kinh tế bằng việc cắt giảm khoản staking ban đầu.
Về cơ chế vận hành, Zeus Network tách biệt hai quá trình Đề xuất (proposal) và Xác minh (verify). Các giao dịch trên Bitcoin và Solana được xử lý và lưu trữ tuần tự một cách độc lập bởi Proposal Management Program, Người xác minh sau đó truy xuất và xử lý các giao dịch này.
Apollo dApp
Trong khi Zeus Network là lớp cơ sở hạ tầng dưới cùng tạo nền tảng cho việc kết nối các blockchain khác tới Solana và ngược lại, thì Apollo là ứng dụng được xây dựng trên Zeus Network với nhiệm vụ cụ thể là liên kết thanh khoản giữa Bitcoin và Solana. Apollo cung cấp sự giao tiếp liền mạch giữa hai mạng lưới này từ đó thúc đẩy dòng chảy thanh khoản cho cả hai hệ sinh thái.
zBTC là sản phẩm trọng tâm của Apollo, nó là token đại diện của BTC trên mạng lưới Solana, được duy trì tỷ giá 1:1 với Bitcoin và hoạt động thông qua cơ chế peg 2 chiều (2WP - 2 way peg).
Apollo sử dụng cơ chế có tên Simplified Payment Verification (SPV) kết hợp với nhóm node phi tập trung từ Zeus Network để vận hành cơ chế đồng thuận.
Nguồn cung zBTC được quản lý thông qua cơ chế Lock, Mint & Burn với trung tâm là 2WP Program. Trình 2WP Program cũng tương tự Proposal Management Program của Zeus Network, nó chia ra thành 2 đơn vị độc lập là Computation (stateless) và Storage (stateful) để xử lý và lưu trữ giao dịch. Cơ chế trừng phạt kinh tế cũng được áp dụng để bảo vệ mạng lưới.
Mô hình hoạt động của Apollo
Về phía người dùng, có 2 lựa chọn cung cấp thanh khoản:
- Deposit Bitcoin vào Hot Reserve và rút ra linh hoạt sau một khoảng thời gian nhất định, người dùng vẫn nắm quyền kiểm soát Bitcoin.
- Deposit vào Cool Reserve được kiểm soát bởi Apollo và bị lock trong một thời gian dài. Đổi lại sẽ nhận được phần thưởng khuyến khích là token ZEUS và chia sẻ phí giao dịch.
Có khá nhiều thuật ngữ và mô hình phức tạp được đưa vào trong tài liệu của Zeus Network, nhưng về cơ bản các bạn có thể hiểu đơn giản rằng Zeus Network xây dựng một mạng lưới cơ sở hạ tầng tương thích với Solana và nhiều máy ảo khác tạo điều kiện cho các ứng dụng cross-chain. Apollo là dApp được phát triển trên Zeus nhằm mục đích kết nối thanh khoản giữa mạng lưới Bitcoin và Solana thông qua token zBTC.
Mạng lưới Zeus được bảo mật dựa trên mô hình 1-of-n, tức chỉ cần tồn tại 1 người trung thực thì mạng lưới vẫn sẽ hoạt động chính xác. Cụ thể hơn, người trung thực khi phát hiện sai sót sẽ gửi fraud proof để trừng phạt các verifier độc hại. Ngoài ra việc phân tách hoạt động tính toán và lưu trữ giúp mạng lưới vận hành ở một tốc độ cao.
Lộ trình phát triển
Lộ trình phát triển của Zeus Network giai đoạn 2024 tập trung vào 3 mục tiêu chính: thiết lập hệ thống Zeus Node, phát hành và tăng cường tính ứng dụng cho Zeus token, thúc đẩy staking BTC. Cụ thể như sau:
2024 Q2: Muses Upgrade
Zeus Layer Mainnet Beta
- Triển khai Singleton Mode
- Phát triển trình khám phá khối Zeus Explorer
- Audit
Apollo Testnet V0.3
- Mở nạp và rút tBTC
- Mở tính năng zBTC custodianship
- Tích hợp ví Bitcoin
- Audit
2024 Q3: Gaia Upgrade
ZEUS Staking
- Triển khai chương trình staking ZEUS
Zeus Layer Mainnet Beta
- Hỗ trợ chữ ký Schnorr và EdDSA Threshold
- Triển khai Zeus Node thông qua staking ZEUS
Apollo Mainnet
- Mở staking BTC
- Mở Delegate & Stake SOL cho Zeus Node
2024 Q4: Athena Upgrade
Zeus Layer Mainnet Beta
- Ra mắt ZPL cho Programmable MPC
- Triển khai Fee Relayer
- Tích hợp Zeus Explorer
Đội ngũ phát triển
Chưa có thông tin.
Nhà đầu tư
Zeus Network đã trải qua 2 vòng gọi vốn với tổng số tiền công bố là 8 triệu USD.
Vòng gọi vốn gần nhất diễn ra vào tháng 4 năm 2024, dẫn đầu bởi Mechanism Capital, các cái tên khác là OKX Ventures, Animoca Brand, Big Brain Holding, Lemiscap, Spartan.
Vòng gọi vốn gần nhất của Zeus Network
Điểm đáng chú ý là ở vòng Angel Investor, Zeus Network được đầu tư bởi hai cái tên rất đáng chú ý là Anatoly Yakovenko - co-founder của Solana Labs và Muneeb Ali - co-creator của Stacks. Như các bạn đã biết Stacks là mạng lưới mở rộng Bitcoin có vốn hoá lớn nhất hiện nay, sự kết hợp Muneeb Ali và Anatoly Yakovenko sẽ mang lại những kinh nghiệm quý giá trong một mạng lưới kết hợp cả Bitcoin và Solana.
Tokenomics
Thông tin cơ bản
- Token token: Zeus Network
- Ticker: ZEUS
- Tổng cung tối đa: 1.000.000.000 (1B)
- Địa chỉ hợp đồng: ZEUS1aR7aX8DFFJf5QjWj2ftDDdNtroMNGo8YoQm3Gq
Phân bổ
Phân bổ token ZEUS
- Ecosystem and Community Growth: 40%, mở khoá tuyến tính mỗi tháng trong 24 tháng.
- Foundation Reserve: 20%, mở khoá tuyến tính mỗi tháng trong 24 tháng.
- Team: 15%, khoá 15 tháng sau đó mở khoá tuyến tính mỗi tháng trong 15 tháng.
- Early Backers: 10%, khoá 3 tháng sau đó mở khoá tuyến tính mỗi tháng trong 15 tháng.
- Advisors: 5%, khoá 6 tháng sau đó mở khoá tuyến tính mỗi tháng trong 15 tháng.
- Liquidity: 5%, TGE 100%.
- Launchpad: 5%, TGE 100%.
Tiện ích
- Staking và bảo mật mạng lưới.
- Sử dụng làm phí giao dịch trên mạng lưới Zeus.
- Sử dụng cho các chương trình khuyến khích trên mạng lưới Zeus.
- Quyền tham gia quản trị giao thức.
Nhận xét chung
Trong bối cảnh chạy đua của các mạng lưới mở rộng trên Bitcoin thì Zeus Network lựa chọn một hướng đi hoàn toàn mới. Thay vì tạo ra các sidechain riêng hoặc lao vào cuộc chiến với hàng tá Bitcoin Layer 2 EVM thì dự án lựa chọn Solana làm trọng tâm.
Solana vốn dĩ đã là từ khoá hot hit nhất năm 2024 với sự tăng trưởng ấn tượng cùng hàng loạt trend xuất phát từ hệ sinh thái này, khi kết hợp với từ khóa đang lên là “bitcoin scaling” sẽ là một chủ đề dễ thu hút sự chú ý.
Tốc độ nhanh như chớp của Solana, độ phi tập trung và bảo mật tối thượng của Bitcoin, Zeus Network sẽ là một cái tên tiềm năng nếu sự kết hợp này diễn ra tốt đẹp. Dự án dự kiến triển khai testnet vào quý 2 và mainnet vào quý 3/2024, cho đến lúc đó chúng ta mới thực sự có những đánh giá về vận hành thực tế.
Lời kết
Trên đây là toàn bộ những thông tin về Zeus Network, cơ sở hạ tầng cross-chain cho Solana và Bitcoin. Hy vọng bài viết giúp ích cho bạn trong quá trình nghiên cứu.
Lưu ý: Thông tin trong bài viết không được xem là lời khuyên đầu tư, Coincuatui không chịu trách nhiệm với bất kỳ quyết định đầu tư nào của các bạn.
Kudō
Xem thêm các bài viết khác của tác giả Kudō:
Nguồn: Coin68
