Dù đã gần 1 năm kể từ ngày thành lập, quỹ cứu trợ thị trường crypto với nguồn vốn 1 tỷ USD của Binance chỉ mới giải ngân chưa đến 30 triệu USD.
Quỹ cứu trợ crypto (IRI) 1 tỷ USD của CZ thất bại "thảm hại"
Sau sự sụp đổ của sàn giao dịch FTX vào tháng 11 năm ngoái, lĩnh vực tiền mã hoá rơi vào tình trạng hỗn loạn khi giá trị các đồng tiền điện tử giảm mạnh, khiến nhiều nhà đầu tư như "ngồi trên đống lửa".
Ngày 14/11/2023, chỉ 3 ngày sau tuyên bố phá sản của FTX, CEO sàn Binance là ông Chanpeng Zhao (CZ) đã công bố kế hoạch thành lập một quỹ cứu trợ crypto, trong đó, ông cùng sàn giao dịch Binance của mình là đơn vị trực tiếp đứng ra huy động ít nhất 1 tỷ USD để hỗ trợ cho các công ty đang phải "chật vật" với dòng tiền trong thị trường.
"Ngành crypto cần được cứu ngay bây giờ, chứ không phải vào năm 2023," ông Changpeng Zhao khẳng định trong một cuộc phỏng vấn trên Bloomberg Television vào ngày 24/11/2022.
10 ngày sau, Quỹ Industry Recovery Initiative (IRI) - cái tên đúng với mục đích ban đầu của Binance - chính thức được "trình làng", dù kéo theo đó là hàng loạt "dấu hỏi" về nguồn gốc dòng tiền cứu trợ.
Không có nhiều thông tin chi tiết về kế hoạch hoạt động của quỹ cứu trợ crypto này, nhưng những công bố ban đầu cho thấy IRI đã nhận được sự chú ý và cam kết tham gia của 18 công ty cũng như quỹ đầu tư mạo hiểm lớn trong ngành - nhưng chỉ có 9 cái tên được công khai danh tính cùng khoản tiền đầu tư - bao gồm:
Điều đáng nói, theo kế hoạch thì các quỹ đầu tư tham gia vào IRI sẽ phải cam kết hỗ trợ dưới dạng stablecoin nhằm tối ưu hoá trong việc tài trợ. Tuy nhiên, có thể thấy "ông lớn Web3 và GameFi" Animoca Brands đã sớm nhìn thấy "diễn biến tương lai" khi chỉ đóng góp các token thuộc danh mục đầu tư của họ và chúng có độ biến động giá trị cao theo tình hình thị trường!
Đáng chú ý hơn nữa, trả lời phỏng vấn với Bloomberg, đại diện của Binance cho biết quỹ IRI đã sử dụng nguồn vốn để tài trợ cho 14 dự án nhưng lại từ chối công khai danh tính và cả khoản tiền đã hỗ trợ!
Dựa trên các thông báo trước đó của Binance cũng như địa chỉ ví của các quỹ được kết nối với IRI cho thấy, khoản đầu tư công khai duy nhất của sáng kiến này là thương vụ Binance dành ra 15 triệu USD để mua lại sàn giao dịch crypto Hàn Quốc GOPAX đã được công bố vào tháng 02/2023, nhưng thoả thuận này đang bị đình trệ do ảnh hưởng bởi vụ kiện của SEC.
Cũng trong bài phỏng vấn với Bloomberg, bà Dana Hou, người đứng đầu bộ phận chiến lược kinh doanh và vận hành của Binance Labs, tuyên bố nguyên nhân cho "số lượng giới hạn" các dự án được nhận hỗ trợ:
“Qua quá trình thẩm định, chúng tôi nhận thấy nhiều dự án không đáp ứng được tiêu chí của chúng tôi. Các quỹ đầu tư khác cũng báo cáo điều tương tự".
Nhà tạo lập thị trường (MM) crypto GSR cũng cho biết, họ đã tiến hành thẩm định hơn 60 đơn đăng ký của các dự án để nhận tài trợ nhưng không có đơn nào phù hợp với chiến lược đầu tư từ quỹ IRI.
Kết quả, sau gần 1 năm thành lập IRI với nguồn vốn trị giá hơn 1 tỷ USD, cả 9 quỹ đầu tư mạo hiểm đều gần như "thoái lui" vốn của họ ra khỏi IRI dùng cho nhiều mục đích tư nhân khác nhau.
- Binance đã rút 985 triệu USD trong quỹ cứu trợ IRI về ví sàn và có kế hoạch sử dụng nó cho các khoản đầu tư.
- Ông Andrei Grachev, CEO của DWF Labs, tuyên bố đã dùng khoảng 2 triệu USD trong tổng số 15 triệu USD cho các dự án thuộc IRI, nhưng lại từ chối công bố tên tuổi cụ thể. Đồng thời khẳng định "hầu hết các ứng viên không phù hợp với tiêu chí của công ty" cũng như nhận thấy "lợi ích của IRI đối với ngành thực sự không lớn".
- Aptos Labs là đơn vị duy nhất giải ngân toàn bộ tiền đã bỏ vào IRI khi đầu tư 5 triệu USDC vào các dự án đăng ký giải cứu.
- GSR với vốn cam kết ban đầu 5 triệu USDC không đầu tư vào dự án nào, rút lại 5 triệu USD.
- Jump Crypto không đầu tư và cũng không rút về quỹ riêng của họ.
- Gây chú ý nhất trong bảng này đó là cái tên Animoca Brands. Cam kết ban đầu 11 triệu USD ở dạng token dự án, sau gần 1 năm, khoản tiền này hiện chỉ có giá trị khoảng 2,2 triệu USD (đã được họ rút ra 2 triệu USD).
Danh sách các quỹ công khai danh tính cùng khoản tiền cụ thể được tổng hợp trong các địa chỉ ví liên kết với IRI. Nguồn: Bloomberg
Có thể thấy, kế hoạch thành lập quỹ cứu trợ crypto IRI của Binance mục tiêu cốt lõi là hỗ trợ tài chính cho các dự án đang trong bối cảnh khó khăn, nhưng nếu thành công, chắc chắn sẽ giúp củng cố thêm vị thế của sàn giao dịch cũng như tên tuổi của người đứng đầu Changpeng Zhao.
Tuy nhiên, mọi thứ đã đi "trượt ra khỏi đường ray" tính toán của CZ kể từ khi Binance bị Ủy ban Giao dịch Tài sản Kỳ hạn Mỹ (CFTC) đâm đơn kiện với cáo buộc vi phạm quy định giao dịch phái sinh. Nối tiếp sau đó là chuỗi đơn kiện từ các cơ quan thực thi pháp luật Hoa Kỳ, bao gồm:
- Đầu tháng 04/2023: Công ty luật Moscowitz và Boies Schiller Flexner đệ đơn kiện yêu cầu bồi thường 1 tỷ USD cáo buộc Binance có liên quan đến giao dịch chứng khoán chưa đăng ký và yêu cầu sàn hoàn tiền cho những người bị ảnh hưởng.
- Tháng 06/2023: SEC kiện Binance và cả CEO Changpeng Zhao vì vi phạm luật chứng khoán khiến thị trường rung lắc dữ dội ngay trong đêm. Chỉ sau đó ít ngày, SEC công bố danh sách loạt 52 đồng token bị tuyên bố là chứng khoán.
- Tháng 08/2023: Xuất hiện tin tức Bộ Tư pháp Hoa Kỳ (DOJ) cân nhắc buộc tội hình sự chống lại sàn, vì sợ gây hiệu ứng dây chuyền lên toàn ngành.
- Vụ kiện đã làm liên đới nhiều nhất tới Binance.US, chi nhánh Hoa Kỳ của sàn giao dịch, khi họ buộc phải tinh gọn bộ máy sa thải một phần nhân viên, đóng cổng nạp-rút USD, sau đó là loạt đơn từ chức đến từ các lãnh đạo cấp cao và ông Brian Shroder, CEO của Binance.US đã từ nhiệm.
Trong diễn biến mới nhất của vụ kiện, Binance đã nộp đơn yêu cầu tòa án quận DC bác bỏ vụ kiện do SEC khởi xướng với quan điểm cho rằng cơ quan quản lý đã "lộng quyền" vô căn cứ.
Điều này cho thấy rằng ngay cả những người có sức ảnh hưởng lớn nhất trong lĩnh vực crypto cũng không thể "miễn nhiễm" khỏi những thách thức của thị trường. Thương vụ IRI là minh chứng cho việc Binance đang ngày càng bị cô lập khi các cơ quan quản lý trên toàn thế giới tăng cường giám sát đối với ngành crypto.
Bằng chứng rõ nhất là khối lượng giao dịch Bitcoin (BTC) trên Binance đã suy giảm nghiêm trọng trong 1 tháng gần nhất, với khối lượng spot BTC trung bình trong 7 ngày đã giảm 57% kể từ đầu tháng 9.
Coincuatui tổng hợp
Nguồn: Coin68